جوان آنلاین: در شرایط کنونی، بحران مسکن یکی از چالش‌های اصلی کشور است که نه‌تنها بر اقتصاد، بلکه بر اهداف جمعیتی کشور نیز تاثیرگذار است. در این راستا، عطا بهرامی، کارشناس مسکن، در گفت‌وگو با جوان آنلاین، به مشکلات موجود در اجرای سیاست‌های مسکنی اشاره کرد و پیشنهاداتی عملی برای تسهیل دسترسی به مسکن و تحقق اهداف جمعیتی ارائه داد. وی با هشدار نسبت به ادامه سیاست‌های کنونی گفت: «این روند نه‌تنها مانع تحقق اهداف جمعیتی خواهد شد، بلکه اقتصاد کشور را نیز تحت فشار قرار می‌دهد.»
او افزود: «کاهش نرخ ازدواج و فرزندآوری، پیری جمعیت و کاهش نیروی کار، پیامدهای سنگینی برای آینده ایران خواهند داشت. تجربه کشورهای دیگر مانند سنگاپور و ژاپن نشان می‌دهد که تسهیل دسترسی به مسکن می‌تواند به سرعت نرخ ازدواج و زاد و ولد را افزایش دهد. مسکن ارزان و در دسترس، نه‌تنها به حل بحران جمعیت کمک می‌کند، بلکه اعتماد عمومی به سیاست‌های دولت را نیز تقویت خواهد کرد.»
اجرای درست سیاست‌های مسکنی، زمینه‌ساز تحقق اهداف جمعیتی
عطا بهرامی در پاسخ به پرسشی در خصوص هماهنگی بین وزارت راه و شهرسازی و نهادهای سیاست‌گذار حوزه جمعیت، گفت: «مشکل اصلی، نبود هماهنگی نیست، بلکه عدم اجرای وظایف قانونی هر نهاد است. وزارت راه و شهرسازی وظایف روشنی در تأمین مسکن دارد، اما این وظایف را انجام نداده است. وزارتخانه‌های دیگر، مانند فرهنگ و ارشاد یا علوم، نیز در حوزه ترویج فرهنگ فرزندآوری و آموزش‌های مرتبط وظایفی دارند، اما عملکرد ضعیف آن‌ها به مشکلات افزوده است.»
بهرامی افزود: «وقتی هر نهاد به‌تنهایی وظایف خود را انجام نمی‌دهد، صحبت از هماهنگی بی‌معناست. مشکل اینجاست که کار شروع نشده، شعار داده شده و موضوع کنار گذاشته شده است. این ناکارآمدی نه‌تنها در حوزه مسکن، بلکه در سایر بخش‌های مرتبط با جمعیت، مانند آموزش و فرهنگ‌سازی، نیز مشهود است. با اجرای درست سیاست‌های مسکنی نه‌تنها قیمت مسکن را کاهش می‌یابد، بلکه زمینه را برای تحقق اهداف جمعیتی فراهم می‌کند.»
عرضه زمین به محدوده شهر، فشار قیمتی ساخت‌وساز را می‌شکند
بهرامی با انتقاد از سیاست‌های محدودکننده حریم شهرها، گفت: «شهرها باید به‌صورت حلقه‌ای و با مدیریت هوشمند کمربندهای شهری توسعه یابند، نه اینکه با قوانین دست‌وپاگیر، عرضه زمین را به‌صورت مصنوعی محدود کنیم. این تغییر می‌تواند زمین‌های بیشتری را به چرخه ساخت‌وساز وارد کرده و از فشار قیمت‌ها بکاهد.»
یکی از کلیدی‌ترین پیشنهادهای بهرامی، اجازه ساخت‌وساز در زمین‌های شخصی با رعایت ضوابط زیست‌محیطی است. وی توضیح داد: «اگر به مردم اجازه دهیم در زمین‌های خود (مثلاً تا ۱۰۰ متر بنا برای هر ۵۰۰۰ متر زمین) ساخت‌وساز کنند، هم از تراکم بی‌رویه شهرها کاسته می‌شود و هم پاسخگوی علاقه ایرانیان به مسکن ویلایی هستیم. این طرح می‌تواند نیاز دهک‌های متوسط و پایین را بدون وابستگی به وام‌های کلان بانکی برطرف کند.»
